GBUROWIE-WOLNI DZIEDZICE

CHŁOP W języku prasłowiańskim chłop – wówczas w formie cholpъ – oznaczał poddanego lub niewolnika. Dalsza etymologia jest niepewna. Jedna z hipotez za punkt wyjścia przyjmuje prasłowiańskie choliti o znaczeniu ‛otaczać, ogarniać, osłaniać’, a pierwotne znaczenie chłopa rekonstruuje jako ‛taki, którego otacza się opieką, człowiek niedorosły lub bezwłasnowolny’ (za słownikiem etymologicznym W. Borysia). W słowniku Lindego, pochodzącym z początku XIX wieku, chłop figurował jeszcze jako wyraz pogardliwy, neutralnym terminem był wówczas rolnik lub włościanin.

Wolni – występujący w Prusach stan pośredni między szlachtą a chłopami. Powstał z osadników, którzy nie uzyskali uznania swoich praw szlacheckich, otrzymali natomiast indywidualne przywileje wywodzące się z prawa chełmińskiego. Początkowo nadania na prawie pruskim nadawano Prusom. Wolni pruscy otrzymywali swoje ziemie uwolnione od dziesięciny i szarwarku, mogli swoje ziemie swobodnie sprzedać i dziedziczyć, jednak do sprzedaży niezbędna był zgoda panującego zwierzchnika w państwie zakonnym. Powinnością wolnych była służba zbrojna na rzecz zakonu krzyżackiego (najczęściej konno w lekkiej zbroi). W późniejszych czasach, już od XVI w. wolni zmuszani byli do pańszczyzny, co było przyczyną wnoszonych skarg i protestów z powołaniem się na wcześniej uzyskane przywileje. Wolni posiadali większe gospodarstwa od chłopskich, tworzyli często całe wsie zobowiązane do służby wojskowej. Także osadzonej w Prusach szlachcie mazowieckiej nadawano z reguły tylko status wolnych. Wolni pruscy rekrutowali się także z ludności pruskiej, zwłaszcza z Prusów z Pomezanii, którzy nie przystąpili do powstania Prusów. W języku staropolskim "wolni" odpowiadają określeniu "ziemianie".we wczesnośredniow. krajach zachodniosłowiańskich (w tym w Polsce) warstwa wolnej ludności wiejskiej z prawem dziedziczenia uprawianej ziemi; w XII-XIII w Czytaj więcej na https://encyklopedia.interia.pl/historia/news-dziedzice-wolni-dziedzice,nId,2082552#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=chrome